Mensen zijn belangrijker dan cijfers
Ondanks alle inspanningen om de grote problemen op te lossen waarmee onze mondiale samenleving en Afrika worden geconfronteerd, boeken we niet de vooruitgang die we zouden moeten en kunnen boeken. We gingen van 7 Millennium Development Goals naar 17 Sustainable Development Goals.
Ondanks miljarden en miljarden dollars/euro’s die 'geïnvesteerd' zijn als ontwikkelingshulp of 'Fair Trade’, profiteren degenen aan de zogenaamde 'Onderkant van de Piramide' er niet echt van. De ketenen van armoede worden niet doorbroken en nog steeds worden er voor elke Dollar/Euro die Afrika binnengaat er meer dan 6 uitgehaald. Afrika is het grootste continent ter wereld en het rijkste in termen van natuurlijke en menselijke hulpbronnen. Maar de meeste mensen leven nog steeds in armoede.
Niemand wil deel uitmaken van een verliezend team of bijdragen aan iets dat niet lijkt te werken. Dat is een van de redenen waarom we zien dat de VN, Wereldbank, NGO's en sociale ondernemingen ons alleen maar succescijfers laten zien. Maar cijfers kunnen gemakkelijk worden gemanipuleerd en cijfers kunnen liegen.
- Volgens berichten en koppen in het nieuws is het percentage mensen dat onder de armoede leeft gedaald. De realiteit is dat het aantal mensen dat onder de armoede leeft met meer dan 5.000.000 is toegenomen!
- Meer mensen dan ooit tevoren profiteren van de wereldwijde rijkdom en meer mensen dan ooit tevoren hebben toegang tot schoon drinkwater. De realiteit is dat nog steeds meer dan 90% van de mensen in Nigeria geen toegang heeft tot schoon drinkwater. NEGENTIG PROCENT! Nigeria is de grootste economie van Afrika en een van de rijkste landen op het continent, samen met Zuid-Afrika.
- Meer dan 15% van de wereldbevolking heeft geen toegang tot een veilig thuis en wordt beschouwd als vluchteling; dat is ongeveer 1.500.000.000 mensen, mannen, vrouwen en kinderen. Ik kan u verzekeren dat het exacte aantal mensen waarschijnlijk zelfs groter is dan de aantallen in de statistieken. Er is veel 'verborgen armoede'.
De realiteit begrijpen
Deze cijfers vertegenwoordigen mensen en het frustreert me echt hoe de cijfers belangrijker lijken te zijn dan de mensen die ze vertegenwoordigen.
In Europa spreek ik met beleidsmakers en beslissers. Ze kunnen mijn commentaar op de cijfers en het beleid aanhoren, zelfs als ze het er niet mee eens zijn (wat de meesten doen).
Maar wat ik pijnlijk vind, is dat wanneer ik kleine individuele voorbeelden geef van wat het betekent voor de mensen met wie ik werk (en woon) in de gemeenschappen in Ghana, de meeste hun oren sluiten en hun hoofd wegdraaien.
Zelfs degenen die bereid zijn om te luisteren en te helpen, hebben moeite om de realiteit te begrijpen waarin de vrouwen en boeren van Dipaliya leven.
Een voorstel moet passen in een SDG of in een format; de normen zijn westers, vaak te complex om te begrijpen voor de gemiddelde Dagomba in onze gemeenschappen. Maar we werken met arme, lokale mensen en houden ons bezig met de beperkte realiteit waarin ze leven.
De dagelijkse, praktische problemen waarmee Dipaliya wordt geconfronteerd, passen vaak niet in een enkele of enkele SDG's, ze passen niet in een businessplan naar westerse normen.
Er zijn enkele belangrijke systemische tekortkomingen in de manier waarop we de moderne samenleving, ontwikkelingshulp en internationale handel hebben georganiseerd; er zijn een aantal ernstige vooroordelen en blinde vlekken in hoe we denken over menselijke (persoonlijke) ontwikkeling, over gemeenschap, vooruitgang/groei en impact.
Ik kan de wereldwijde uitdagingen niet 'oplossen', noch kan ik de vooroordelen in het moderne denken of beleid veranderen. Maar ik kan 'vechten’ voor de mensen voor wie ik zorg, hoewel ik hun problemen niet eens voor hen kan oplossen.
Geen ‘helper van de armen’ zijn
Zeven jaar geleden werd ik uitgenodigd door vertegenwoordigers van de Dagomba-stam en ik accepteerde de uitnodiging, niet wetende dat het me zou brengen waar ik nu ben. Ik kwam met een verhaal over onderwijs en een plan om westerse managers / leiders naar Afrika te brengen om te leren van de wijsheid van Afrika.
Al snel werd het me duidelijk dat mijn verhaal en programma niet ten dienste zouden staan van de gemeenschappen die ik in Ghana ontmoette. Ik wilde geen mensen uit Europa naar Ghana brengen zonder dat de lokale bevolking er baat bij zou hebben en ik wilde geen 'helper' van de armen worden, niet proberen hun problemen voor hen op te lossen.
Het kostte me 3 jaar om de specifieke dynamiek en traditionele waarden van de Dagomba-stam echt te begrijpen en om de wereldwijde systemische patronen te kunnen zien die geen deel uitmaken van hun perceptie, hoewel diep van invloed op hun realiteit. Het kostte me nog eens 3 jaar om volledig te begrijpen wat het beste zou dienen - hoe ik het beste kon dienen.
De wijze dwaas
Met de capaciteiten en het netwerk dat ik heb, had ik een topconsultant in verandermanagement kunnen worden, een bedrijfsleider in innovatie en technologie, of een directeur van een grote NGO of VN-gerelateerde organisatie.
Maar het leven heeft voor mij een andere keuze gemaakt en – hoewel ik daar nog steeds mee worstel – kies ik er liever voor om te volgen wat het leven van me verwacht in plaats van wat ik wil bereiken en verwacht van het leven.
Sommige van die leiders hebben me gevraagd waarom ik niet een van die mensen ben zoals Otto Scharmer of Kate Raworth die boeken schrijven en de wereld rondreizen om lezingen te geven over de verandering waar de wereld behoefte aan heeft.
Mijn antwoord zijn altijd 3 vragen: Wie zijn de mensen met hun capaciteiten die echt het werk doen waarover zij schrijven? Wie doet het nitty gritty werk op kleine schaal die de transformatie op grote schaal brengt waar zij over schrijven en praten? Wie doen het persoonlijke (innerlijke) werk en brengen de opoffering die nodig is om die verhalen waar te maken?
Sommigen zeggen dat ze me bewonderen om mijn moed (de meesten denken dat ik een naïeve dwaas ben) en sommigen zeggen zelfs dat ze jaloers zijn op het leven dat ik leid. Maar om eerlijk te zijn, dat brengt me niet veel en dient niet het werk dat we doen als Leap into Life en het dient niet de gemeenschappen in Ghana.
Liever mee werken dan steun betuigen
Hoewel mijn rol belangrijk is, gaat dit niet over mij. Hoewel ik degene ben die probeert verschillende realiteiten te overbruggen die niet communiceren, ben ik me er zeer van bewust dat ik niet de enige ben en waarschijnlijk ook niet altijd de 'juiste' beslissingen neem.
Lof of oordeel helpt ons niet, noch draagt het bij aan wat we proberen te bereiken. Waar het ons om gaat, is dat mensen zich met hun hart bezighouden en met hun hoofd en handen bijdragen. In plaats van mensen te overtuigen om ons te helpen, zijn we dankbaar voor de mensen die met ons werken.
Het is geen hulp of ondersteuning die nodig is, het is concrete actie die de vooruitgang brengt waar we in geloven. Gelukkig stappen er mensen in en werkt er een groeiend aantal mensen bij ons.
Voor de vijver zorgen
"De blanke man weet het het beste” Hoewel nauwelijks expliciet uitgesproken, is dit wat de meeste lokale Afrikanen en de meeste westerlingen geneigd zijn te geloven. De armen in de noordelijke regio zien hun leiders en de westerlingen in huizen met airconditioning wonen, nieuwe auto's rijden, veel geld verdienen, in rijkdom leven. De meeste westerlingen proberen – met alle goede bedoelingen – de armen te helpen om te denken zoals wij en te worden zoals wij. Het helpt niet en zal nooit helpen.
Een zeer populair gezegde in de gemeenschappen waarmee ik me in het Westen bezighoud, is: "Je kunt een vis voor iemand vangen, maar het is beter om de ander te leren vissen". Dit is een zeer beperkte en – ik moet zeggen – domme uitdrukking. Wat we doen als Leap into Life is anderen helpen om voor de vijver te zorgen. Als je wel weet hoe je moet vissen maar niet leert hoe je voor de vijver moet zorgen, zullen je (klein)kinderen niet meer kunnen vissen.
Toekomstige generaties moeten kunnen profiteren van wat we nu doen. Dat brengt me bij de interpretatie van impact. Impact wordt vaak gedefinieerd in termen van hoeveel mensen worden blootgesteld aan een initiatiefeinde dat vaak wordt uitgedrukt in kortetermijndoelstellingen.
Wij definiëren impact in termen van generaties. Ja, we hebben onze doelstellingen gedefinieerd als "de hoeveelheid harten die we raken en het aantal monden dat we voeden", maar ons doel is om een situatie te creëren waarin er duurzame, incrementele groei is. Maar wat is duurzame groei en hoe dit te bereiken?
Wat willen zij, waar zijn zij nu?
- Ten eerste moet het initiatief van 'binnenuit' komen. Eerder in dit artikel schreef ik over het verlangen van de gemeenschappen, hun leiders en de vrouwen. Dat is het uitgangspunt van al onze activiteiten in Ghana.
- Ten tweede moet men de waargenomen werkelijkheid serieus nemen. We werken met traditionele mensen in Ghana en gebruiken de traditie als een toegangspunt voor onze activiteiten. We werken met bestuurssystemen binnen het stamhoofdschap, we versterken de chiefs in het toepassen van hun rollen op een manier zoals het wordt bedoeld in de traditie.
- Ten derde moet men de levensomstandigheden serieus nemen. Wanneer mensen vandaag worstelen om te overleven heeft het niet veel zin om over morgen te praten. Onze focus van aandacht is om concrete problemen op te lossen die er NU toe doen. Het doel is om een situatie te creëren waarin de gemeenschap meer tijd, fysieke energie en mentale ruimte heeft om te werken aan aspecten die belangrijk zijn voor morgen.
- Een vierde belangrijk principe is dat degenen in de gemeenschap het beste weten wat goed is voor de gemeenschap. De vrouwen van Dipaliya en de boeren in de gemeenschappen zijn ongeschoold en analfabeet; dit betekent niet dat ze dom zijn of niet weten wat wijs handelen is. Zij weten het beste wat goed is voor de gemeenschap.
Behoudt het goede
Het zijn de levensomstandigheden die bepalend zijn en voorkomen dat gemeenschappen uit de valkuil van armoede groeien.
Wanneer het grootste deel van je tijd wordt besteed aan het vinden van manieren om je gezin vandaag te voeden, blijft er niet veel energie over om plannen te maken of aan oplossingen voor morgen te werken.
- Als je niet genoeg geld hebt om in je basisbehoeften voor vandaag te voorzien, heeft het geen zin om te praten over geld besparen voor morgen.
- Wanneer je ziet dat je leiders gemeenschapsgeld nemen of land verkopen voor persoonlijk gewin en ermee wegkomen, is het moeilijk om dat voorbeeld niet te volgen.
- Mensen kennen de traditionele en economische waarde van de Shea-boom, en toch is het moeilijk om hem niet om te hakken als je brandhout nodig hebt om te koken.
- Het is in principe onmogelijk om geen chemicaliën te gebruiken in de landbouw, zelfs als je weet dat het ongezond is en je land doodt. Chemicaliën worden het land ingeduwd en zwaar gesubsidieerd. En het gevolg van het verliezen van je gewassen is simpelweg nog erger dan het gevolg van het consumeren van giftig voedsel. Enz.
We gebruiken traditie als ingang, maar dat betekent niet dat traditie niet kan veranderen. De belangrijkste vragen zijn, verandert het voor het welzijn van de gemeenschap? En: gaat de verandering op zo'n manier dat men de positieve elementen van de traditie kan behouden? Omvat het nieuwe het goede van het oude?
Duurzame verandering
Ik schreef hiervoor dat we de vrouwen vroegen om hun groepsbonus te sparen voor investeringen voor de hele groep. Ik beschreef het proces van de vergadering waar die beslissing is genomen, maar het heeft ons 2 jaar gekost om naar die vergadering en te nemen beslissing toe te werken.
Duurzame verandering is niet iets dat kan worden bereikt in een project van 2-3 jaar. We zien het als een natuurlijk proces dat tijd kost (geduld en moeite), net zoals het de Shea-boom ongeveer 15 tot 20 jaar kost om zijn eerste Sheanuts te geven.
Ik werk nu 4 jaar samen met Dipaliya. Wat me dankbaar en trots maakte, was dat de vrouwen dit jaar besloten om hun individuele bonussen op te geven als hun bijdrage aan de financiering van het Sheabutter-productiecentrum dat we zijn gaan bouwen.
Het was een beslissing genomen door de vrouwelijke leiders en geaccepteerd door de groepen. Dit is een van de kleine voorbeelden die laten zien dat systemische verandering plaatsvindt en dat het op een duurzame manier gebeurt.
U kunt bijdragen om Dipaliya's Woman Association steunen met een donatie aan ons Dipaliya Community Investment Fonds.