Over onrust in je leven, verkeerde keuzes en de smaak naar meer
Een gemiddeld mens identificeert zich al vroeg met zijn lichaam, met wat zijn zintuigen brengen, met wat zijn voorkeur heeft en wat hem tegenstaat. Je zegt dan: Ik ben iemand die…… Zo ontstaat een zelfbeeld met bewuste en ook onbewuste onderdelen. Met dat pakketje doen we het en gaan we bijvoorbeeld mediteren of aan de yoga.
We staan meestal niet zo stil bij wie we zelf zijn. Het leven slokt ons op en als gevraagd wordt naar onze keuzes, halen we het zelfbeeld tevoorschijn, 'Ik ben nu eenmaal iemand die….'. En dan volgt een rationele, zelf bedachte beschrijving om keuzes en oplossingen te rechtvaardigen. Maar welk fundament ligt er onder die keuzes en beslissingen? En hoe is dat van belang voor de meditatie die je doet? Het verhaal van Drie Vrienden, Karin, Jos en Pieter.
De drie vrienden
We zijn rationeel denkende mensen die rationeel oplossingen zoeken voor onze problemen en ongemakken.
- Karin krijgt bijvoorbeeld een gevoel meer ruimte nodig te hebben. Dat vertaalt zij dan rationeel naar een huis met uitzicht.
- Jos wil meer vrijheid. Dat vertaalt hij in een scheiding, hij zegt de kinderen vaarwel, verkoopt alles, koopt een rugzak en gaat de wereld rondfietsen.
- Ik hoor Pieter zeggen dat hij altijd tijd tekort heeft. Zijn oplossing is een dag minder werken. Een rationele beslissing.
Maar wat gebeurt er na verloop van tijd?
- Bij Karin: Dat uitzicht is er na een jaar nog steeds, maar geeft geen gevoel van ruimte meer. Integendeel, het blijkt geen oplossing te zijn en haar gevoel van benauwdheid neemt alleen maar toe.
- Bij Jos: De wereldfietser op weg naar vrijheid voelde zich even verlost, maar komt nu komt overal restricties tegen. Hij voelt zich nog steeds niet echt vrij. En al helemaal niet toen zijn wereldreis ten einde was. Vele ervaringen rijker, maar nog even onvrij.
- Bij Pieter: Een dag minder werken leek een mooie oplossing om aan werkdruk te ontkomen. Maar die druk verscheen even hard weer door de sociale afspraken, de klusjes en de boodschappen. De tijd vulde zich als vanzelf op.
Geraakt door schoonheid
Toen gebeurde er iets bijzonders. Op een stil moment, midden in dat drukke bestaan worden onze vrienden ineens geraakt door de schoonheid van een schilderij of de subtiliteit van een vlinder. Ze voelen zich overstelpt door een gevoel van geluk. Dat heeft met gezond verstand niet zoveel te doen. En het smaakt naar meer.
Onze drie vrienden gaan op zoek naar de smaak van meer. Ze lezen in de Happinez mooie en veelbelovende verhalen. Vrijheid, ruimte en tijd zijn wat je innerlijk voelt. Het zit van binnen, niet van buiten, lezen ze daar. Je kunt er allerhande cursussen voor doen. Dus dat doen ze dan ook. Te beginnen met Yoga, dat doen alle vrienden en vooral vriendinnen ook al.
De eerste lessen zijn wat onwennig, met oefeningen voor lichaam en geest. Een andere taal ook dan ze gewend zijn. Maar na een paar lessen gaat het lekker voelen, ontspannen en fit tegelijkertijd. En een half jaar verder dienen de eerste gelukservaringen zich aan. Die lijken op dat gevoel bij dat schilderij en die vlinder. Jammer alleen dat dit lekkere gevoel zomaar weer verdwijnt als de zorgen van de dag zich weer aandienen.
Langzamerhand wordt de yogales een gewoonte, opgenomen in de routine van het drukke bestaan. Het blijft lekker om te doen, maar ook niet meer dan dat. En je raakt ook gewend aan je vaste groep en uur, heel comfortabel allemaal.
Van Yoga naar Reiki
Tot één van de vriendinnen een verhaal over haar Reiki-ervaring vertelt. Dat herinnert onze vrienden ineens weer aan het schilderij en de vlinder. Dus op naar Reiki. Daarna de Tarot, de I-Tjing, de Runen, spirituele massage, tantra en meditatie. Maar wat ze ook deden, de onrust bleef, in het lijf, in het hoofd, in het leven. En met al die cursussen leek het of elke geïnvesteerde euro steeds minder meerwaarde bood. Wat dat moest toch ook wel. Het vergeefse zoeken hield op toen de ruimtezoeker ernstig ziek werd, toen de vrijheidszoeker mantelzorger van zijn partner werd en de stresslijder in de bijstand terecht kwam.
Het leek wel of alles wat hen ooit aangereikt was niet had bestaan. Alsof zij alle ervaringen die ze hadden meegemaakt, compleet vergeten waren. Ze hadden minder tijd, ruimte en vrijheid als ooit tevoren. Daar stonden ze verder niet bij stil. Ze deden gewoon wat ze moesten en konden doen. Ze hadden nu alle tijd, alle ruimte en alle vrijheid.
De lens waardoor je kijkt
Het lijkt in dit verhaal alsof de teleurstelling over het effect van de cursussen aan onze drie vrienden zelf te wijten is. Maar is dat terecht?
Ik herinner me een man die chronische pijn had waar geen middel tegen hielp. Aan het einde van een meditatieles over o.a. loslaten, vroeg hij hoe hij in hemelsnaam die pijn kon loslaten. "Je ervan de-identificeren" zou een cru antwoord geweest zijn, hoewel technisch gesproken correct. Hij was een heel rationeel denkende wetenschapper. Mijn antwoord zou daarop moeten aansluiten, want in die rationaliteit was hij thuis en een ander thuis had hij niet.
In spirituele cursussen komen deelnemers van allerlei pluimage. Ze zijn niet alleen verschillend in bewustzijn over hun lichaam, gevoelens en gedachten. Ze hebben hoogst waarschijnlijk ook ieder een eigen en andere kijk op de wereld waarin zij leven, afhankelijk van hun opvoeding, omgeving en behoeften. Zoals de mensen in de foto hieronder.
Hoewel ieder dezelfde meditatieoefening kan doen, zal ieder evenzeer een andere, eigen interpretatie en betekenis geven aan de ervaring die de meditatie oplevert, overeenkomstig zijn culturele en sociale vorming. De een dankt God, de ander de wetenschap en weer een ander de Guru. Neem als voorbeeld iemand die permanent pijn heeft. Die kan daar schuld en boete in zien, een DNA-mankement of een uitdaging zichzelf te overstijgen, al naargelang de lens waardoor hij naar de wereld en zichzelf kijkt.
De meest mensen zijn zich niet bewust van die lens die hun ervaringen structureert en van waarde en waarheid voorziet. Docenten in spirituele cursussen zijn zich daar meestal ook niet bewust van. Dat kan tot grote misverstanden leiden. Wat kan iemand die zijn lot in handen legt van God begrijpen van iemand die zijn lot als resultaat van eigen handelen ziet? Als docent of coach moet ik beide kunnen geven wat zij nodig hebben in hun ontwikkelingsproces. Het voldoet dan niet om met innerlijke bewustzijnsmethoden deelnemers naar grote mystieke hoogten te voeren die veraf staan van hun dagelijks leven.
Veel problemen en vragen die mensen hebben komen evenzeer voort uit de toenemende complexiteit van onze manier van samenleven als uit de persoonlijke psychologische en spirituele staat van zijn. Als deze twee wegen niet op elkaar aansluiten geeft dat dikwijls een gevoel van vervreemding of op zijn minst een gevoel van twee werelden die niets met elkaar te maken hebben. Daarom is evenzeer ontwikkeling en inzicht nodig in de lens waarmee we naar onze wereld kijken als in de lens waarmee we onze eigen ervaringen beleven.
Jezelf verder ontwikkelen op jouw spirituele pad? Join the insiders! Registreer je gratis op ZanZen Online Academie.